De klassieken nagebootst. Latijnse namen zonder afkomstige naam. Onze lijst

Vier eeuwen geleden waren we per hoofd de rijkste Europese natie, maar onze Gouden Eeuw was een dun randje door enorme verschillen in welvaart.  Eerst vochten we ons vrij van de Spaanse overheersing. Daarna wonnen we met huurlegers en de marine oorlogen tegen machtige Spaanse, Franse, Engelse en Duitse vorsten. Vluchtelingen en gelukzoekers bezochten onze vrije republiek, vooral Holland (Noord en Zuid). Meest uit Vlaanderen en Duitsland maar ook uit Frankrijk, Engeland, Portugal, Spanje en van verder weg. Soms protestantse of joodse asielzoekers die interessante eigen negotie meebrachten en zich vooral in Amsterdam ontplooiden.

Veel gastarbeiders. Dagloners of tijdelijke contractanten (sorry, zzp-ers) kwamen uit nabije Duitse gewesten te voet aangelopen voor de oogst - de hannekemaaiers. Of voor een contractje in nijverheid, koopvaardij, leger, marine. Als meid of knecht in vaste persoonlijke dienst. En in ongeschoolde baantjes die de, om hun bakstenen huizen 'steenrijk' genoemde, Hollanders te min waren. Net als nu. 

Ze stierven soms in de strijd ter zee en te land of gauw in Batavia (Djakarta), na een behouden tocht van een half jaar om de kaap de Goede Hoop, aan scheurbuik of zo'n gemene tropische ziekte. Maar de meeste, in de bloeiende steden van onze tolerante republiek, nuttige blijvers burgerden in. Huwden lokale jongedochters en stichtten een gezin. Of lieten familieleden overkomen - weer net als nu. Zie /Naaste buren voor veel vernederlandste en onveranderde Duitse, Franse en Engelse namen.

Helaas zijn veel bekenden namen uit onze geschiedenis verdwenen.

Zoals theoloog Jacobus Arminius (< Jacob Harmenz), twistend over bijbeluitleg met Franciscus Gomaris (< François Gomaer) * calvinistische predikant Pieter Datheen werd Petrus Datenus * schoolmeester Willem Bartjens * hoogleraar geneeskunst Hermanus Boerhaave * veelzijdig intellectueel Dirck Volkertsz Coornhert * polder-ingenieur Nicolaus Cruquius (< Nicolaas Kruik, nu nog wel Kruuk 32) * onderzeebootpionier Cornelis Drebbel * de vaderlandse dichter Joost van den Vondel heeft nog maar < 5 naamgenoten.

Verdwenen ook de naam van jurist Hugo Grotius (< de Groot) van het "recht op vrije zeevaart" * klokkengieter Pierre Hemony * soldaten Breda binnen smokkelende veerman Jan Koppelstok * watergeuskapiteins Willem Lumey en Diederik Sonoy * Portugese zeekaarten gappende ontdekkingsreiziger Jan Huigen van Linschoten * gouverneur-generaal VOC Joan Maetsuycker * staatsman Johan van Oldenbarnevelt * Vlaamse beeldhouwer Artus Quellinus (< Quellinck) * 

En schilders Hendrick Goltzius (< Goltz?), Jan van Scorel (uit Schoorl) en Pieter Saenredam (uit Zaandam) * wetenschapper Simon Stevin * gouverneur van Nieuw Amsterdam (pardon, New York) Peter Stuyvesant * bioloog Jan Swammerdam * de familienamen van het prille, opzichtig rijke, door Rembrandt ten voeten uit vereeuwigde Amsterdamse echtpaar Oopjen Coppit en Maarten Soolmans verdwenen. Aparte achternamen: ook toen vergankelijk * schilder Johannes van der Beeck vertaalde zijn naam naar Torrentinus *

Van top-admiraal Michiel de Ruijter bestaan geen mannelijke afstammelingen. Wel draagt de familie Bestevaer (<5) zijn erenaam in de marine * en ondanks 5.577 multinaamgenoten Tromp bloedde de stamboom van de vlootvoogden Maarten en Cornelis dood * ook als multi bestaat de naam van schilder Jan Steen (1.410) * die van collega's Jacob van Ruysdael, Pieter van Saenredam en Joachim Wttewael strandde * de door Rembrandt uitgebeelde chirurg Nicolaas Tulp is in een multi van 702 naamgenoten.

Er is nu een basisschoolleraar Rembrand van Rijn (geen familie van): zijn kunstlievende moeder bedacht de perfecte combinatie. Wel moet hij het steeds uitleggen - leuk toch? * ook de naam Banninck Cocq, commandant van de door Rembrandt vereeuwigde Amsterdamse Nachtwacht, stierf uit * maar de naam van ontdekker van Paaseiland Jacob Roggeveen bestaat nog ruimschoots (759).

Namen die eindigen met ‘ckx’ zijn van Vlaamse families, door vervolging om opstandig protestants geloof naar onze zeeprovincies gemigreerd - meest naar Amsterdam. Gelukkig inclusief hun innovatieve nering in overzeese handel, maar helaas ook met de statistisch onzichtbare expats van nu.

Het geringe aantal van 25.000 buitenlandse namen in 1947 wijst, behalve op naamaanpassing, op normaal uitsterven van kleine geslachten door overlijden. Ook stroomden er vlak na WO II nog weinig gastarbeiders, politieke vluchtelingen, immigranten en expats in. Elk land werkte aan de eigen wederopbouw.

Ons lijstje bestaat uit figuren uit de tachtigjarige oorlog, en soms eerder of later, van architecten, geleerden, ingenieurs, kooplieden, kunstenaars (meestal schilders, zoals Adriaan van Ostade met 54 nazaten), militairen, notabelen, ontdekkingsreizigers, politici, predikanten, regenten, staatslieden. Zelfs een filosoof: Baruch Spinoza (met in 1947 nog één naamgenoot). Hoogleraar wijsbegeerte Kaspar van Baerle (nu <5) noemde zich Casparus Barlaeus (0). Wiskundige Willebrand Snel van Royen werd Snellius (0). Kortom, de spraakmakende elite waar historici nu over schrijven.

Daar is ook Bontekoe (521) met voorouder (?) stoutmoedige zeevaarder en ontdekker Willem Ysbrantz Bontekoe. Plus Tasman (nog 7 nazaten) met naamgever in 1642 van Tasmanië Abel Tasman. Ook Ripperda (46) met voorvader Wigbolt, die taaie verdediger van Haarlem in 1573 - na overgave door de Spanjaard onthoofd - zo deed je dat, want hij was te gevaarlijk. Van de stadsmuur-amazone Kenau Simonsdochter Hasselaer verdween helaas de familienaam. En er is Erasmus met voornaam Desiderius, de gewenste, zoon van de Goudse priester Rutger Gerards en zijn geliefde huishoudster. Nog 5 afstammelingen van de vaderlandse dichter Joost van den Vondel - maar misschien, want de naam lijkt aan een vondeling gegeven.

Opvallend zijn de latiniseringen en vergrieksingen. Je deed de Latijnse School, als kostbare middelbare opleiding, uitsluitend toegankelijk voor jongemannen uit hogere stand en gegoede burgerij (voor meisjes toen taboe). Ze studeerden daarna aan de universiteit van Leiden, Groningen, Franeker, Utrecht of Harderwijk. Of de hogeschool te Amsterdam en, als papa maar dokte, doctoraal zelfs aan een Franse of Italiaanse universiteit - mooi op je cv. 

Taal was geen probleem want colleges en examens waren overal in het latijn. Geen wonder dat je je dan professioneel ook zo presenteerde, soms incl. verdeftigde voornaam. Bewuste omzetting van je familienaam ter entree in de betere kringen. Ik had me Gerardus Hupkius of Hupkesius genoemd of op z'n oud-grieks Hupkeus. Klint idioot; toen maakte dat niet uit. Als het maar modern klonk.

In de 15de en 16de eeuw van Verlichting kwam, als reactie op de strenge christelijke leer, het oorspronkelijk heidense Latijn van de heersers in Europa als Europees kenmerk van beschaving terug. Geleerden correspondeerden zo internationaal. De Pool Niklas Koppernigk werd Nicolaus Copernicus en er waren de Zweden Carolus Linnaeus (< Carl von Linné) en Andreas Celcius (< Anders Höjen) * 

De Tsjechische theoloog Jan Amos Komensky werd Jan Amos Comenius * Een Duitse jezuït noemde zich Naktenus * En de Franse toekomstziener Michel de Nostradame veranderde dat in Michel Nostradamus * De Vlaamse botanicus Charles de l' Écluse werd Carolus Clusius * De Brusselse anatoom Andries van Wesele werd Andreas Vesalius * Cartograaf Kremer uit Rupelmonde noemde zich Rupelmundius * Atlasmaker Abraham van Ortels uit Antwerpen werd Ortelius en zijn vakgenoot Gerard de Kremer werd Gerardus Mercator (koopman) * 

* De Vlaamse drukker Balthsar IV Moerentorf koos Moretus als achternaam * Humanist Joris van Lanckvelt heette Georgius Macropedius (lang veld in het oud-Grieks) * De Venetiaanse boekdrukker Aldo Pio Manuzio werd Aldus Pius Manutius * En naamgever van Amerika Amerigo Vespucci vertaalde zich naar Americus Vespucius * Predikant Gerardus Lievense vond het Romeinse Livius fraaier * 

Dominee Pieter Datheen werd Petrus Dathenus * Monnik Johannes Stroeve noemde zich Placentius (struif is placenta in het Latijn) * Astronoom Johannes Hevel uit Gdansk in Polen noemde zich Hevelius * Haverkoopman Havenaar werd Avenarius * Publicist Kaspar van Baerle vond Casparus Barlaeus fraaier * 

Een van den Bosch noemde zich doodleuk Hylocomius: met woud begroeid in het Grieks * Arents werd Aquilius * René Descartes werd René Cartesius * een Duitse diplomaat Olearius * er is nu de Duitse minister Oskar Pistorius * en er was Bauhaus-architect  Walter Gropius * de geleerde Joost Lips werd Justus Lipsius *

Volgens het Meertens telt NL nu ongeveer 1.500 gelatiniseerde namen en 100 vergriekste. Bij toen pakweg 1,5 miljoen inwoners van onze republiek wel heel weinig, maar de sindsdien uitgestorven geslachten zijn niet meegeteld. Voor artsen, hoogleraren, juristen, wetenschappers, predikanten en zelfs academici algemeen was het eigenlijk een verplicht nummer. Openbaar etiket van solide geleerdheid. Statuszoekers, succesvolle ondernemers, kooplui en andere innovators volgden wegens marketing en public relations (er waren weing andere media). Opvallend verschijnsel in het bloeiende Europa van de Renaissance - wedergeboorte van de klassieke oudheid.

Een paar eeuwen later werkte het zo: je gaf je visitekaartje 's middags op de wekelijkse jour van mevrouw aan de gedienstige bij de voordeur af.  Werd je ontvangen - als mogelijke huwelijkskandidaat voor een dochter, geschikte partner op de kaartavond of zakenrelatie? Notabiliteit was in de standenmaatschappij uiterst belangrijk en werd subtiel beoordeeld. De dame des huizes besliste, bij twijfel na raadpleging van eigen netwerk en overleg met manlief, of men zo'n nieuwkomer kon ontvangen: je eigen reputatie stond immers op het spel. Je kon niet zomaar iemand thuis ontvangen.  

Presentabel uiterlijk, nette uitspraak, up to date kledij, goede manieren, algemene ontwikkeling en onderhoudende kout waren onmisbaar. Met buitenlanders was Frans de lingua franca. Toch: asteblief van goeje famielje, geen avonturiers. Bij twijfel na eenmalige kennismaking weigering van entree. Nu bepaalt dochterlief zelf wel of ze een vriendje thuis vraagt, evt. inclusief in haar slaapkamer.

Naampurist Johan Winkler (Bronnen/Achternamen in Nederland & Vlaanderen) vond zulke naamvervorming gekkigheid' (1885): 'dwaasheid en ijdelheid, met vals vernuft verdraaien van je naam door predikanten en ingebeelde geleerden'. Zoals twee dominees in Leeuwarden, Pholylides (zoon van Folke) en Eliacus (zonnekind). Berend Boues, predikant te Eilsum, noemde zich Eilshemius.  Chrysopolitanus  kwam uit Gouda en Arminius Veteraquinas uit Oudewater. Sommige 'modieuze misvormingen door verbasterde taalsmaak zijn ware monsters, als Gardingius, Hachtingius, Hallungius en Hundlingius'. Hij had kennelijk geen idee van de sociale maatstaven van toen.

De naamkundigen Ten Houte de Lange en De Jonge noemen in Het Dubbele Namenboek omzettingen naar het Oud-Grieks. Veelal in het noorden des lands  na universitaire studie in Franeker of Groningen. Aangevuld met mijn onderzoek en gecheckt op voortbestaan in 2007 deze selectie:

Andrae * Aenea Venema * Antonis = Antonides * Aronds = Arondeus * Amour = Amoureus * Bacchus * van Baarle = Barleeus * Baelde = Baldaeus * Bense = Benzonides * Bleuanus * Bodewes = Bodeus * Bodde = Boddeus * Boue = Bouides/Bouius * Bolander * Calander * Casander * Cerneus * de Lezenne Coulander * Cunaeus * Cuneus * Dodonaeus * Ennaeus * Felius (zoon)  = Feleus * Feeleus * van der Willigen = Gadsonides (omgezet van Gatses) * 

Haje = Hajonides * Hermans = Hermanides * Harman = Harmanides * Hilarides * Hornes = Horneus * Hyle/Hilarius = Hylarides * Jacob = Jacobides * Joan = Joannides * Lolle = Lollides * Lones = Loneus * Maccander * Mallander * Mamadeus * Mammadeus * Mateus * Mens/Mense = Mensonides * Menzo = Mensonides * Michaelis = Michaelides * Neumann = Neander * Nicola = Nicolaides * Nip = Nippeus * Nolle = Nolledes * One = Oneedes * Paul = Paulides * Pelizaeus * Peters = Petrejus/Petraeus * Remeysen = Remeeus * Simons = Simonides * Sonius = Soonieus * Spier = Spierieus * Boogman/Bogenmaker = Toxopeus * van de Water = Hydoraeus * IJnse = IJnsonides * IJnzen = IJnzonides * Ypeij * Zethreus.

Ook omzettingen naar het Latijn zijn vaak herkenbaar omdat beide versies nog bestaan. Soms meerdere academici uit dezelfde stamnaam. In 2007 nog 534 achternamen die op ius eindigen. Met respect voor die volhardende vier eeuwen oude geslachten:

Adams = Adamus * Adriaan = Adrianus * van Agt = van Agtus * Aising = Aisonius/Aizonius  * van Akkrum = Akronius/Accronius  * Albus = Albinus * Allon = Allonsius * van Althuis = Althuisius/Althusius * Ambrose = Ambrosius * Angus = Angius * Apol = Apollius * Appel = Appelius/Apallius * Arends = Aquilius * Arentzen = Arntzenius * Arnt = Arntzen = Arntzenius * Arons/Aronds = Aronius * Baureijs = Bauritius * Baven = Bavius * Beeksma = Bekius * de Beer/Bernhard = Ursinus * Beetz = Beetzius *

Bergan/Bergander = Bergansius * Berghaan = Berghansius * Bil = Bilius * Blaas = Blasius * Blaisse = Blazius * Bockstael = Boekstal * Blokker = Blokkerus * Bodin = Bodingius * Bols = Bolsius * Bole = Bolenius * Bont/Bontjes = Bontius * Bonus = Bonius * Boom = Bomius * Boonaerts = Bonarius * Boots = Boëtius * Boret = Boretius * Borg/Borges/Borgees = Borgesius * Bores/Boreas = Borrius *

Bors/Borsjes = Borsius * Bote = Boëtius * Bour/Bourik = Bouricius/Bouritius * Bouwer = Bouricius * Bovens = Bovenius * Braun = Braunius * Breed = Bredius * Brix = Brixius * Bron = Bronius * Broos = Brosius/Ambrosius * Brouwer = Brouwerus * Brouwhuis = Bruhezius * Bruin = Bruinius/Bruinisius * van der Bruggen = Pontanus * Bruynes = Bruynius * Budding = Boddingius * Bussen = Bussenius *

Cankrien = Cancrinus * Carbaat/Karbaat = Carbasius * Caris = Carius/Charisius/Abcarius  *  Casie = Casius * Christiaans = Christianus * Claus = Clausius * Cnoops = Cnopius * Cohen = Cohensius * Compaan = Companus * Cordes = Cordesius * Cornelis = Cornelius * Corst/Corsten = Corstius * van Corswarem = Korswagen * Coster = Costeris/Costerus * Cramer = Cramerus * Cremer = Cremerius * Croll = Crollius * Crutzen = Crutzius * Curth/Curtis = Curtius *

Daris = Darius * Dell = Dellius * Demeter = Demetrius * Derksen = Dirrix * Deutgen = Duitgenius * Deijl = Deijlius * Dillen = Dillenius * Dinjens = Dinius/Dillenius * Dinkgreve = Dinckgreve * Dion = Dionisius * Doeve/Doove  = Dovianus * Dolijn = Dolenius * Doomernik = Dominicus * Don = Donius * Dories = Dorrius * Ducaat = Ducardus * Duit/Duitgen = Duitgenius * 

te Dunne = van Dunné * Elens = Elenius/Helenius * Elsenaar (Schoenmaker) = Elsnerus * Emme = Emmius * Entjes = Entius * Eras = Eradus/Erasmus * van Erkom = van Erpecum * Essen = Essenius * Everhard = Everardus * Eijfferts = Eijffius * Fabries = Faricius * Faverey = Faverus * Fercken = Ferkenius * Fetter = Feteris * Fiegel = Vigelius *  Flanderhijn  = Vlaanderen * Florentijn = Florentinus * Fontijn = Fontanus * Fritz = Fritzius * 

* Gebert = Geberius * Genis = Genius * George = Georgius * Gerbrands = Gerbrandy * Germans = Germanus * Gerson = Gersonius * Giskes = Gisius * Glas = Glasius * Glorie = Glorius * Glijm = Glijmius * Gobets = Gobius * Goebert = Goebertus * Goedel = Gaudesius * Gombert = Gomarus * Goris = Gorius * Gregoire = Gregorius * Grent = Grentzius * Grim/Grimme = Grimmius * Grimmelt = Grimmelius * de Groot = Grotius *

Hagen = Hagenus/Hagenius * Hagting = Hagtenius * Hajen = Hajenius * Halbard = Albartus * Hartog = Hartogensis/Hartogensius * Havenaar = Avenarius * Herens = Herinius * Heer = Heeris/Heerius * Hees = Hesius/Heezius * Heida = Heidanus * Heins = Heinsius/Heynsius (een takje overtroefde dat met Gueinsius) * Heleenders = Helenius * Hempen = Hempenius * Heshuijsen = Heshusius * Hessel = Hesselius * 

Hilkes = Hilarius * Hille = Hillenius * Hoden = Hodenius/Hodinius * Hof = Hoffius/Hovius * Holt = Holtus/Hautus * Holties = Holtius * de Hond = Kanis/Canisius * de Hond = Hondius * Hopper = Hopperus * Horjes = Horjus * van Hove/Hovis = Hovius * Huisman (boer) = Agricola * Huntjens = Canisius *

Jansen = Jansonius * Janssen = Janssonius * Jensen = Jensenius * Jochems = Jochemus * Joncheere = Jongcherius * Jongert = Jongerius * de Jonge/de Jongste = Junius * Julius = Julianus * Junger = Jungerius * Jurres = Jurrius * Just = Justus * Kaal = Calvis * Kaas = Kasius/Kazius/Casius * Kaasenbrood = de Casembroot * de Hond = Kanis = Canisius * Kardol = Kardolus * Kattestaart = Cattenstart * Keller = Cellarius * Keuch = Keuchenius * Kissels = Kisselius * Kliphuis = Klippus * Knoops = Cnoops = Cnopius * Knotter/Knötter = Knottnerus * Koch = Cochius/Kochius * Koppes = Koppius *

Koet = Avis/Aafjes * Koppies = Koppius * Kornelis = Kornelius * Kors = Corsius/Corstius * Korsel = Korzelius * Korving = Korvinus * Kraamwinkel = Cramwinckel * Kraus = Crusius * Ketting = Quetting * Krings = Quaring * Krist = Cristerius * Kruk/Kruik = Crucq * Krutzen = Crusius * Kuiper/Cuyper = Cuperus/Couperus * Kwaaitaal = Quaijtaal * Kwaak = Quaak * 

Kwak = Quak * Kwaks = Quax * Kwast = Quast * Kwint = Quint/Quintus/Quintius * Kwist = Quist * Ladee = Ladenius * Lantz = Lantzius * Laurent = Laurentius * Lees = Lesius * Lesius = Leijsius * Leijs = Leijssius * Lindenhof = Lindenhovius * Ling = Lingius * Loder = Loderus/Lodérus * Lodder = Lodderus * Loof = Lovius * Loor = Lorius * Los = Lossius * Lucas = Lusasius * Lutz = Lucius *

Maes = Masius * van Mannekus = van Mancius * Marius = Smarius * Markwat = Marquart * Martinus = Martinius * Matthes = Matthesius * Melis = Melius/Milius/Mylius * Meljes = Mellius * Mevis = Mevius * Misérus = Miserius * Möbius = Mebius * van der Molen = Molenus * Monheim = Monhemius * Montaan = Montanus * 

Nappius (< Nap) * Naethuijs = Nathusius * Nip = Nipius * Nipper = Nipperus/Nepperus * Niks = Nix * Noltee/Nolten = Nolthenius * Noorda = Noordanus * Noot = Nota * Oden = Odenius * Odin = Hodinius * Oele = Oelius * Orij = Orijnus *

Paris = Parisius * Persoon = Personius * Pertijs = Parthesius * Piper = Pipardus (?) * Pisters/Pistoor = Pistorius * Ples/du Plessis = Plessius * Poppe = Poppijus/Poppeyus  * Pors = Porsius/Porssius * Postmus = Posthumus * Praet = Praetorius * de Preter = Pretorius * Profijt = Prophitius * Puff > Pufkus = Puffius * Quint = Quintus *

Raad = Radius * Rabe = Rabus/Rabius * Rebel = Rebelius/Rebellius * Radix = Radius * Radijs = Radius * Redding = Reddingius * Reefs = Revis/Revius * Rees = Resius * Regnier = Regnerus * Remie = Remius/Remigius * Remmig = Remigius * Remus = Remius * Reppel = Repelius * Rese = Resius * Rhodes = Rhodius * Ribbes = Ribbius * 

Richard = Richardus * Rinkhoud = Ringenoldus * Robel = Robelus * Roep = Roepius * Roldaan = Roldanus * Ros = Rossius * Ruardy = Ruarus * Rubers = Rubertus * Ruighaver = Ruychaver * Rump = Rumpius * Rus = Rusius/Ruzius * Sagis = Sagius * Samel = Samelius * Sammel = Sammelius * Samplon = Samplonius * Sander = Sanderus * Sassen = Sassenus/Sassenius *

Scharis = Charisius * Scheid = Scheidius * Schell = Schellius * Scheltens = Scheltonius * Schenk = Schenkius * Scherp = Scherpius * Schipper = Schipperus * Segers = Segerius * Scholten (12.764)  = Scholtanus (66) * Scholtes = Scholtus/Scholtius * Schomers = Schomerus * van Schooten = Schotanus * Schraver = Schraverus * Schrevel = Schrevelius/Schrewelius * Seger = Segerius * Sens = Senstius * 

Servaas = Servatius * Severs = Severius * Sieders = Siderius * Sieljes = Sillius * Silvis = Silvius * Simons = Simonis * Slaat = Slatius * Slater = Slaterus * Soons/Zoon = Sonius/Sonnius  * Speek = Specovius * Speets = Speetsius * Spier = Spierius * Staats = Statius * Stampaert/Stamper/Stamps = Stamperius * 

Staphorst = Staphorsius * Staphout = Staphorius * Stavast = Stavasius * van Staveren = Stavorinus * Steffens = Stevarius * Steffers = Steffarius * Stephan = Stephanus * Stoffer = Stofferis/Stofferus/Stofferinus * Stoof/Stove = Stovius * Stomph/Stumpf = Stumphius * van Straten = Stratenus * Stuifzand = Stuyvesant *  Stumph = Stumphius * Sybrand = Sybrandy *

Tammer = Tamerus * Tant = Tantius * Thomas = Thomasius *  Thorissen = Thorius * Tibbert = Tiberius * van Tiel = Tilanus * Tjalling = Tjallingius * Tjallings = Tjallingii * Tomberg = Thombergius * Torenbeek = Thorbecke * Urban = Urbanus * 

Verweel = Verwelius * Vilier = Vilerius *  Vis(?) > Vissius * Vledder = Fledderus * Voets = Voetius * Vorst = Vorstius * Vos = Vossius * de Vries = Frisius * Wald = Waldus * Walvis = Walvius * Werges = Wergius * Wessels = Wesselius/Wiselius  * Wigbout = Wibaut * Winkens = Winkenius * van Winsum = Winsemius * Wolves = Wolvius * Wybrand = Wybrandy * IJsbrand = IJsbrandij * Zegers = Zegerius/Zeguers * Zelvers/Zelvis = Zelvius * Zipp = Zippelius  * Zoon = Sonius.

Naast zulke gemakkelijke aanpassingen zijn er ook regelrechte vertalingen: Agricola (382) en Rusticus (142) = Boer, Bouman, Bouwman of Huisman * Aquarius (92) = Waterman (542) * de Beer en Bernhard = Ursinus (197) * een tak van den Berg  (57.377) Montanus (189) * Boogman (47) Toxopeus (395) * Brood = Panis (?) * van der Ligt werd Lucius * de Jongste = Junius (18) * Kremer (3.537 handelaar), soms Mercator * topmulti de Jong (86.534) in enkele elitaire geslachten Jongerius (1.250) * Bakker (55.273) soms Pistor (13), Pestorius (344) of Bakkerus * Seltenrijch werd Zeldenrijk * Vorbrock (lendendoek) = Perizonius * IJzerman (1.120) = Siderius (metaalbewerker, 349) * van de Velde (3.368) = Campanus (6) *

Er was geen wettelijke overheidsregistratie en je naam was particulier domein. Aparte familienamen interesseerden nauwelijks. Van de Lange of de Groot, afstammelingen van een lange of grote man, werd een fractie Magnus of Grotius * de Hond werd Kanis of Canisius * Neumann = Neander * een gezeten Kramer  (marktkoopman) werd Mercator * Oudraad werd Gerobaldus * een luxe Schoenmaker werd Sutor of Sutorius * een modieuze kleermaker Snijders noemde zich Sartorius * een toptimmerman Timmers = Fabritius * van de Water werd Hydoreus * de Wit = Albinus * Zeilmaker = Velius *

Er zijn 6.783 naamdragers Faber, een aanzienlijke omzetting van Smid(s/t) met nu 28.134 * Een familietak Tuinman noemde zich Hortensius en andere kozen Hortulanus of Gardenier * een belangrijke Kuiper werd Viëtor of Couperus * een binnengevaren Schipper werd Nauta (multi) * van Lankveld werd Macropedius... * een goed boerende van de Velde werd Campanus  * Zelle = Cellarius * een tak IJzerman heette voortaan Siderius en Huntjens = Canisius * Vrijfpenninck werd vrij vertaald als Terenummus * 

Van der Bruggen en ook Dupont werden Pontanus * Praetorius komt van een jongeman Schulte die predikant werd en zijn naam krakkemikkig latiniseerde * Albus is mogelijk van de Wit. De Vlaamse predikant Platevoet (platvoet) werd als betrouwbare kaartenmaker en - drukker Plancius in Amsterdam beroemd - de avontuurlijke Hollanders wilden graag vaarroutes voor hun verre negotie * de Enkhuizense stadsarts Berent ten Broecke, in Padua afstudeerd, noemde zich Bernardus Paludanus * 

waarom de familie van den Bleeck (0) de naam Torrentinus (0) aannam is onduidelijk - maar chique klonk het zeker. Stroeve werd vergezocht Placentius *  Vond je dat je voor schut ging, dan deed je het ook : een tak Naaktgeboren (nu 618) werd Posthumus (nu 2.419).  Naaktgeboren kan verbasterd zijn uit Nachgeboren - de laatste van een tweeling bij de bevalling. Of een meer dan negenmaands kind dat bij een nieuwe weduwe nog ter wereld kwam. Een Zeilmaker vond Velius fraaier. Dat was niet verboden, maar een etiket voor zijn beroep. Mogelijk stond hij als parvenu te kijk.

Latijnse namen zonder naam van afkomst

Soms is de naam van afkomst onduidelijk of verdwenen. Aannemen van een nieuwe naam: je deed gewoon waar je zin in had. Gok op hogere status en lekker imposant. Of uit religieuze eerbied de naam van een heilige Romeinse martelaar.  

Abcarius * Acronius/Akronius (uit Akkrum) * Alsthorpius (uit Alsdorf) * Apallius * Apellius * Baelus * Bannius * Barleeus * Bexelius * Blazius * Bocatius * Boddius * Bothenius * Bouiius * Bovenius * Brozius * Brunnarius * Brusus * Buranus (uit Buren) * Busenius * Cadovius * Catenius * Cazius * Charizius * Chelius * Cadovius * Casparius (< Caspers) * Catenius * Cazius * Charizius * Chelius * Clausius * 

Colonius (uit Keulen) * Comvalius * Confurius * Consenzius * Corcilius * Cortselius * Corzilius * Cruzius * Curtius * Cusanus * Dezius * Dixius * Dovianus * Dritius * Edcius * Eutropius * Exaltus * Falenius * Ferkenius * Ferkranus * Fidecius * Fimerius * 

Ganicius * Gisius * Gobius * Greidanus * Grimelius * Gronovius * Grotsius * Grudius * Hanelius * Hazewindus * Hazewindius * Hessenius * Horrius (< Horje) * Horsius * Horssius * Hortus * Karzelius * Kinzius * Koterus (< Kote) * Labordus * Legius * Lesius * Lettius * Lotichius * Michanius * Milius/Myllius (< molenaar?)* Miserius * Napenarius * Olmius * Osephius * 

Parelius * Parisius * Pollius * Propitius * Roosgeurius * Rusticus * Rustius * Rijzemus * Salpius * Salverius * Scherius (< Scheris) * Schregardus * Schrewelius * Serverius * Sikkelerus * Silvius * Smedius * Smetius * Sinarius * Sparrius * Stavasius * Stumphius * Swalmius (uit Swalmen) * Sylvius * Terium * Textor (wever) * Torsius * Urbis * Valckenius * Valerius * Venerius * Verdenius * Vinicius * Visarius * Vissius * Vitellius * Wadenius * Warffemius * Witsius *

Enkele uitgestorven verdeftigde namen

Kleine familienamen leven soms maar een paar generaties. Historische voorbeelden: Aegidius * Apollonius * Artopaeus * Aurelius * Barlandus * Battus * Baudartius * Bornius * Borstius * Bruinsius * Buchelius * Burgius * Burnabus * Carbentus * Cathius * Catzius * Coccius * Costerius * Episcopius * Essonius (< uit Essen) * Fannius * Forestus * Francius * Fresonius (< Fresen) * Fullenius * Gardingius * Gerlacius * Goetzius * Golius * Gortzius * Graevius * Grevingius (< Grevinkhof) * Gruterus * Gysius * Gijsius * 

Hachtingius * Hallungius * Hegius * Herbenus * Heurnius * Historicus * Hulsius * Hundlingius * Kilianus * Kristeerius * Labordus * Lamotius * Lapenus * Launus * Lydius * Maimonides * Maresius * Meursius * Napenarius * Nestorius * Pantanus * Pappus * Persius * Plautinus * Poppius * Posseltus * Pourtantius * Praedinius * Propertius *

Reukeloos * Revius * Ridderus * Rodius * Rogerius (< Rutgers) * Rovenius * Rootsius * Roscius * Rotsius * Rumphius * Samplonius (< Samplon) * Scheyderuyt * Schookius * Scriverius * Snoupsius (< Snoep) * Stangerius * Stradanus * Sylvius * Synesius * Teginsius * Thysius * Triglandius * Trommius * Velanus (o.a. een dominee met voornaam Anastasius) * Venius * Viglius * Vlietius * Warleus * Werumeus * Wigelius * Wikenius * Winckelius * Ynzonides (< Ynze) *

Andere namen uit de Gouden Eeuw

Je herkent gemakkelijk zulke namen, waarbij de Gouden Eeuw breed is gemeten, aan de ongewone schrijfwijze (oude spelling in cbgfamiliebank.nl). Paar eeuwen ouder dan 1811 bij hun wettelijke vastlegging in de centrale Burgerlijke Stand. Voor namen beginnend met Q , ook vaak van oude spelling, zie /Klankrijk van A tot Z. Voor dubbele namen zie Deftig/Dubbele namen en /Patriciaat. De met 'ckx' Vlaamse namen zijn mogelijk van tijdelijke expats, maar m.i. meestal van echte historische landverhuizers. De namen kunnen ookl al ouder zijn.

Aaij * Aendekerk * Aendenroomer * Aangenendt * Aengenheyster * Acampo * Ackx * Aeberhardt * Aelbrecht * Aelvoet * Aengenheyster * Aengevaeren * Aers * Aertgeerts * Agenant * Agtereek * Aeukens * Agterbosch * Agtereek *  Alderliefsten * Aldewereldt * Allblackx * Allebé * Anemaet * van Appeltere * Asche * Aspeslagh * van Avermaete *

Baartscheer * Backer * Backx * Baeck * Baecklandt * Baede * Baelemans * de Baerdemaeker * van Baerle * Baert * Ballendux * van Ballaert * van Ballegooijen * Balmaekers * Barentz * Bastinck * Beddegenoodts * op de Beeck * Beerensteyn * Beerentemfel * Beerewout * Beerschooten * 

Beirlant * Bekaert * Bentinck * van Berck * Berckmoes * van den Berghaage * Bekaert * Besooijen * Bestebreurtje * Bewaerheijt * Beijaert * Bicker * Biesbroeck * Biljardt * Binck * Blaaubeen * Blaauboer * Blaauwgeers * Blaauwendraat * Blaauwwiekel * Blaecke * Blaey > de Blaai/de Blij * Blancquaert * Bleekemolen * Bleyleven * Blommaert * Blondeel * van Bockstaele * Blooker * 

Bloothooft * Bodaert * Boeckx * Boekverkooper * Boerrigter * Bogaert * Bogchelman * tho Bokholt * Bokx * Bollaert * Bolluyt * Bommesijn * Bonis (< de Goede) * Boonacker * Boonefaas * Boonestroo * Borghgraef  * agter den Bosch * Boschhakker * Bosscha * Bosschaert * Boterkooper * Botschuyver * Bouwknegt * Boven'aerde * Bovendaerd *  Bovendeerd * Bovendeerdt * Boven' Eert * Boxhoorn *

Braakenburg * Braakensiek * Brackx * van Braekel * de Braekeleer * Braeken * Braeckmans * in de Braekt * Braem * Brakenhoff * Bramervaer * Brandligt * Brandwagt * Brant * Braspenninckx * Braxhoofde * Breddels * Breekelmans * Brenneraedts * Briër/Bryer (bierbrouwer) * Brill * Broeckmans * Broeckx * Bronzwaer * Broxks * Broekaert * Broeyer * Brooshooft * Bruinooghe * Bruys * Bruyndonckx * Bruyninckx * Bruijnooge * van Bruijnzwaardt * Bugter * Bullerdieck * Burghgraaff * Butterhoff * Buyckx * Buijsschaert * Bijdevaate * van Bijlert * Bijnagte * Bijns *

Caasenbrood * Cacquelein * Caers * Caljouw * Calkoen * Callemeyn * Callewaert * de Caluwe * Calvis * Camper * Caminada (< van Kemenade) * Camijn * Candelier * Cannegieter * Capoen * de Carpentier * Casteel * Castelein * ten Cate * Cats * Cattenstart > Kattestaart * Cieraad * de Cneudt * Coeymans * van der Chijs * Cicero * Cladder * Claes * Clavier * de Clerck * de Clerq * Cloeck * Cloin * Cloodt * van Cuyck * 

Cluyster * de Cnock * Cnubben * Cock * Cockx * Cocquyt * Coeberg * Coeck * Coehorst * Coehoorn * Coemaet * Coenjaerts * Coetzee * Colenbrander * Collaert * Comenius * Commelin * Commijs * Companjen *  Compier * Consent * Copijn * Coolhaas * Coopal * Coopmeiners * Coorengel * Coosen * Copier * Coppenolle * Coppoolse * Copijn * Corbelijn/Corpeleyn * Corlemeijer * van de Corput * Cortenraedt * Cortlever * Corverleijn * 

Cosijn * Craenhals * Craenen * Craghs * Crama * Cramwinckel * Craninckx * Crans * Cratsborn * Crediet * Cribbelier * Crickx * van Criekingen * Criellaert * Croese * Crombag * Crombalgh * Crombeen * Cromheecke * Crommelin * van den Crommenakker * Crompjongh * Crompvoets * Cronselaar * de Croock * Croockewit * Croon * Crott * Crucq * Cruining * Crull * Crum * Cruts * Cryns * Cruyff (ons aller voetbalprofessor) * Cruys * Cuyp * Cruythuysen *

* Daendels * Daenekindt * Dagelinckx * Daleboudt * Dankaert * Decabooter (de kabouter) * Dedel * Dhuijvetter * Descartes * Desimpelaere * Dhuijvetter * Dewaerheijt * Diender * Diepenbrock * Dierckx * Dierckxsens * Dierickx of Dirckx * Dikhooff * Dirickx * Dirix * de Dobbelaer * Dockx * Dodemont * Dodevisch * Doedeijns * Doekbryder * Doevenspeck * Dolphijn * Dommekragt * Donckerwolcke * Doodeheefver * 

Doodeman * Doolhoff * Doomer * van Dooremalen * Dooremans * Doorenspleet * Dooting * Dootjes * Doove * van Dorth * Dou * Doudeijns * Draeck * Dragt * Dresselhuys * Drexhage * Drogt * van Droogenbroeck * Van Droogenbroeck * Vandroogenbroeck * Droogleever * Drossaert * Druncks * Dullaert * Dusardeijn * Duurentijdt * Duyckaerts * Duyfjes * Duys * Duyster * van Duijvenbode * Duijvelshoff * Duyzend * Dijkgraaff *

Ebelties * Edelenbosch * van Eeghen * Eelzak * Eendragt * Eerligh * Eertwegh * Eickhof * Eliel * Elkerbout * Elsevier * Enthoven * van Erckelens * Erdtsieck * Everdey * Eijpelaer * van Excel * Extercatte * Eijgensteijn * Eijsbouts * Eijspaart * Eijsvoogel *

* Fabrij * Fackeldey * Faingaert * Fakkeldey * Falck * Fatzoene * Feijnenbuik * Fenijn (vergif) * Fhijnbeen * Fick * Fierenblaas (snoever) * Fierloos (niet verwaand) * Finck * Fleerackers * Fleurbaay * Flesschedrager * Flinck * Fock * Fogteloo * Fonteyn * Fortgens * Franckaert * Frankhuisen * Franschman * van Fraijenhove * Frisknegt * Froolik * Fruin * Fruijtier *

Gaajetaan * Gaarenstroom * Gaarlandt * Gaedtgens * Gamelkoorn * Geelhoedt * Geenemans * de Geer * Geldtelder * Gerbrandy (< Gerbrand) * Geselschap * Gevaert * Geyteman * Ghoos * van Goens * Geus * Gillebaart * Glaesmakers * Glavimans * Gloeijsteen * Goddaer * Goedegebuure * Goedemondt * Goetgeluk * Goetschalckx * Goetzee * van Gogh * Compeer * Goosefoort * Gouderjaan * Goudhooft * Goudt * Goulooze/Gouweloos (zorgeloos) * Graffijland * Gragtmans *

Graswinckel * Graveleijn * de Grebber * Greeff * Gresnigt * Grisnigt * Grootegoed * Grootendorst * van de Grootepoort * Grootte * Groteclaes * Grijpdonck * Grijsaart * Grijspaerdt * Gueijsen * Guichelaar/Keukelaar (goochelaar) * Guyt * Gijzelaers * Haalebos * Haambeuckers * Haanepen * van Haasenbreetveld * Haay * Hacquebord * Haeck * Van Haeringen * Hacquaert * Haemelinck * Hanckx * Handbeuckers * Handlogten * Hanemaaier (Duitse oogstarbeider) * Hardlooper * Harinck * Harrewijn * Hartlooper *

Hartsuyker * Hartzuiker * Hasselaar * Hazewindes * Hazewindus * Heemelaar * van Heemskerck * Heerenthals * Heetebrij * van Heezick * Heimerikx * Heijndrikx * Heirbaut * Helderweirdt * Heldring * Hemelaer * Hemelinckx * Hemelsoet * Hemlinckx * Hemsterhuis * Henderickx * Hereijgers * van Herrenweghe * van Herterijck * Heufft * Heusch * Hexspoor * 

Heijn * Heijnderickx * Heijndrickx * Heijt * Hildebrand * Hindyrckx * Hinloopen * Hoefeyzers * Hoenkerken * Hoet * Hoex * Hoexum * Hoezoo * Hoftijser * Hollegien * van Honthorst * Hoobroeckx * Hooft * Hooftman * Hoogedeure * Hoogemoed * Hoogenboezem * Hoogerbeets * Hoogerseijl * Hoogewoonink * de Hoogh * d'Hoore (erfgenaam) * 

Hooglugt * Hoogwaerts * Horikx * Hoorickx * Hoornick/Hornikx (> Hoornik) * Horrix * Hottinga * Houbaer * Houtbraken * Houthooft * Houtsager * Houtzaager * Houwelijckx * Hovelynck * Hox * Huët * Hugter * van Hulle * Humperdinck * Hurckx * Hurkx * Hurkxkens * Hustinx * Hutschemaeckers * Huydecoper * Huydts * Huygens * Huijsheere *

Icke * Ingeneeger * Isenbaert * Insinger * Jackemijns < Jacquemijns  * 't Jaeckx * Jaecqx * Jagt * Jagtman * Janknegt * Jeegors * Jeekel * Jeucken * Joffer * Johanknegt * Jonckbloedt * Jongemaets * Jonkhart * Jonkheid * Kakebeeke/Kaakebeeke * Kaakebeen * Kaasenbroot * Kaaskooper * Kaersenhout * Kakebaeke * Kanbier * Keereweer * Keersmaekers * Keerstock * 

Keetellapper * Kerkhooven * van de Kerckhoven * van Kerrebroeck * Keuninckx * Keuris * Kiphardt * Klapheck * Kleerebezem * Kleerekoper * Kleeton * Klerck * Klercq * Klerckx * Kleynendorst * Klooker * Kloonen * Kluppel * Klijnsoon * Klijnzoon * Knegt * Knegtel * Knegtering * Knevelbaart * Knicknie * Knipsael * Knooff * Knuyt * Kochx * Koeckebakker * Kockuyt * Koedooder * 

Koekebacker * Koelbloedt * Koffijberg * Kokxhoorn * Kolff * Kolfschooten * Koningckx * Koolenbrander * Koopal * Koorenblik * Koorenblijk * Koorevaar * Koijck * Kortenaar * Korvinus * Kousemaker * Koutstaal * Kraaijenzang * Kraaijenzank * Kraayvanger * Kragh * Kragt * Kragtwijk * Kribbekx * Kruipveldt * Krux * Krijgh * Kuijlenstierna * Kuisch * Kuijtenbrouwer * Kwaakernaat * 

* Lacks * Laeyendecker * toe Laer * Lagcher * Lamberti * Lambriex * Lampaert * van Lamsweerde * Landsaat (> Landzaat) * Langeraert * Lasschuijt * Leefoghe * Leenaerts * Leegerstee (bed) * Leevendig * Legemaate * Leguijt * Lemuel * Lennaerts * Lescrauwaet * Lestestuiver * Lekx * Leydecker * Liedermooy * Liefooghe * Lieftinck *

Liefooghe * Liefvelt * van Lievenoogen * Lievestroo * Ligchaam * Ligter * Ligtermoet * Ligthart * Ligtlee * Ligtvoet * Lockefeer * Loeff * Loevesijn * Logchies * Logt * Lombard (bank van lening) * Loncke * Lodewijckx * Loocks * Loopuyt * Looyschelder * Loozekoot * Lugthart * Lugtig * Lugtigheyt * Luichjenbroer * Luteijn (< Lutin = kabouter) * Luijcks * Luyf * Lijbaert * Lijftogt * Lijnsvelt * van der Lijstersangh *

Maagdeleyn * Maeghs * Maex * Mallekoote * Manenschijn * Matenaer * de Magtige * Malefeijt * Marckx * de Martelaere * Massa * Matte * Maerland * de Magtige * Malefijt * Mallekoote * Medici * Meeter * Memling * Menschaar * Mercq * Mercuur * Meynendonckx * Meyvis * Minnigh * Mockel * de Moerlooze * Moetwil * Mogesomp * Mokkelencate * Monck * Moolengraaff * Mooyaart * Mooyboer * Mooyekind * Moons * Moorthaemer * Mores * Mosch * Mosselaer * Mostaert * Mulckhuyse * Munter * Murck * Musch * Muijshondt * Muijson *

Nachtegael * Nachtergaele * Naebers * Naeff * Naerebout * Nagtegaal * Nagtglas * Nagtzaam * Nanninck * van Neck * Nederkoorn * Neeckx * Neirinckx * Nettenbreijer * Nix * de Nocker * Nooitgedagt * Nota (< Neutje) * Notebaert * Nugter * Nuyts * Nijgquist *

Ockels * Ockeloen * Ockhuysen * Odemaere * Okx * Olieroock * Olijff * Omtzigt * Omzigtig * Ondaatje * Onderdonck * Onghena * Oninckx * Ontijt * Onverwagt * Oogink * 0oninckx * Oosteweeghel * Opregt * Olij * Olijkan * Olijslager * Ooteman * Opgenoorth * Opregt * Van Osselaer * van Ostayen * Ouëndag * van den Ouweelen * Overgaauw * 

Paardekooper * Paardenkooper * Palinckx * Paelinck * Paerel * Paeshuyze (een tak werd Paashuis) * Paetz * Pakvisch * Paridaen * Pasmooij * Patijn * Peeck* Pekelaer * Peeperkamp * Peeperkoorn * Peick * Pelsmaecker * Pegt * Penninkx * Perdaens * Perquin * Persijn * Peijster * Pex * Pieck * Pieplenbosch * Pierson * Pillaerds * Pinck * Pinckaers * Piscaer * Plantagie * Planteijdt * Plantyn * 

Plasschaert * Pleeging * Pleumeekers (ploegmaker) * Pleysant * Pleijzier * van der Pligt * Ploegaert * Plooyer * Poeisz * Poiesz * Pontvuijst * Porck * Porselijn * Portegijs * Potter * Potuyt * Poijck * Praet * Pragt * Preeker * Prevenier * Prickaerts * Pricker * Prooy * Pruijn * Publiekhuysen * Pulinckx * Puijmbroeck * Putseijs * Pijck * Pyckevet

voor namen met Q zie /Klankrijk van A tot Z

Raad * Raadschelders/Raedschelders * Raatgeefs * Radstaake * Raes * Raets * Rampaart * Ramspeck * Rasch * Rauwerdinck * van Reede * de Reeder * van Rheeden * Regtien * Regtop * Regtuyt * Reupsaat/Reubsaet/Reubzaat * de Reijcke * Reijnst * Ridderbosch * Ridderplaet * Riepsaem * Riezebosch * Riphaagen * Ritterbex * van Rixoort * de Robles * Rol * Rompaey * Roobol * Roodenburg * Roosbroeckx * Rooselaar * Roosenschoon * Rootbeen * Roothooft * Rosenquist * Roozeboom* Roozelaar * Roozendaal * Ruychaver * Ruyl * Ruijmschoot * Ruijsch * van Ruysdael * Rijckaert * Rijckborst * Rijkschroeff * Rijppaert * Rijxman *

Sachtleven * de Saegher* Saers * Saeijs * Sagt * Santegoets * Savelkoel * Schaakxs * Schaepman * Schampaert * Sandkuyl * Savenije * Scheele * Scheerooren * Schellinx * Schenck * Schabracq * de Schaepdrijver * Schatteleijn * Schauwaert * Scheldwacht * Schildknegt * Schimmelpenninck * Schniermanni * Schofaerts * Schollaert * Schönvinck * Schoonbaert * Schoonejans * Schoonejongen * Schooneman * Schoonewelle * Schoonewille * Schoonheyt *

Schornagel * Schorteldoek * Schrickx * Schrijnemaekers * Schuttevâer * Seebregts * Seegebrecht * Seegelken * Seep * Seevenwant * Seevinck * Seldenrijk * Seldentuis * Selderslaghs * Selderijk * Seltenrijck * Servranckx * Sevenster * Servaes * Sielcken * van Sikkelerus * Silver * Silvertant * Silverentant * de Simpelaere * Sinckgraven * Sinjoor * van Sint Feijth * Sinx * Sitskoorn * Sitvast * Sizoo * 

Slabbekoorn * Slack * Slachmuylders * Slagter * Slegh * Slegt * de Slegte * Slock * Sloëtjes * Slooper * Slootegraaf * Slootmaekers * Sloover * Sluijswagter * Slycke * Smytegeld (verkwister) * Snaaijer (snoeper) * Snauwaert * Sneelooper * Sneeuwjagt * Snellaert * Snellingckx * Sneuijink * Snippert * Snoecks * Snoeckx * Snijdoodt * Soecker * Soerewijn * Soet * Soetbroot * Soetekouw * Soetelmans * Soetendal * Soetensicht * Soeterboek * Soeterik * Soetevent * Soethaert * Soetmulder * 

Sonck * Sonnemans * van Sonsbeeck * Soomers * Sorgdrager * Sorgedrager * Spaapen * Spaarenberg * van Spaendonck * Sparidaens * Sparnaay * Specerij * Speeckaert (wielmaker) * Speckreijse * Speekenbrink * Spigt * Spillemaeckers * Spirinckx * Sprokkreeff * Sporcq * Spuy * Staets * Stakelbeek * Stalpaert * Stampaert * Stauthardt * Sterckx * Stikkelbroeck *

* Stockbroekx * Stocq * van Stockum * Stoeckart * Stoelendreyer * Stoke * Stokx * Stooker * Stortenbeeker * Straet * Strategier * Strickx * Stronck * Strooper * Stroosnijder * Stroowinkel * Storck * Strackx * Stroucx * Struijcken * Struisvlugt * Strijthaegen * Stuyver * Sustrunck * Suur * Suurenbroek * de Suijck * Suyderhoud * Suijkerbuijck * Suykerbuyk * Suykerland * Suys * Swaanswijk * Swaep * Swaen * Swaerts * Swakman * Swanepoel * Swartbol * Swarttouw * Sweep * Sweers * Sweys * van Swieten * Swijnenburg * Sijnjewel (zie je wel) * Sijpheer *

Tacq * Takx * Tamerius * Tanghe * Tattje * teer Veer * Tengnagel * Tetteroo * Teurlincks * den Tex * Theirlynck * Thibaut * Thienpont * Thooft * T'Hooft * Thuijsbaert * Titulaer * Toeback * Tombrock * Tonnaer * Toorenspits * Tooten * Torck * Toutenhoofd * Tresoor * Treytel * Triesscheijn * Trip * Tuinenbreijer * Tuytel * Tweebeeke * van Twuyver * Tijveleijn * Uitbeyerse * Uitvlugt * Unck * Uijens * Uylenhoet * Uyt de boogaardt * Uijtdebroek * Uyt te Haag * Uyterlinde * Uytdewilligen * 

* bij de Vaate * Valckenier * Valcq * Veelenturf * Veeris * Verberckmoes * Verdaesdonk * Verdooner * Verheugt * Ver Huell * Verreck * Verregghen * Verspeelt * Versweyfeld * Vertwijfelt * Vierveijzer * Vinckx * Vingboons * Vingerhoets * Visch * Vischjager * Visschedijk * Vischschoonmaker * Vischschraper * 

Vixeboxe * Vlaminckx * Vlaminkx * Vlammekx * Vlammix * Vleeschdraager * Vleeschman * Vleck * Vogelensang * Vogelsang * Voogtsgeerd * Voorwijnckels * Vorstenbosch * Vosmaer * Vossaert * Vranckx * Vrauwdeunt * Vredebregt * Vreede * Vrickx * Vriemoet * van de Vriesenaerde * Vroegh * Vrouwenfelder * Vrouwenraets * Vrijlandt * Vijfschagt *

Waegemaeckers * Wagendrever * Walgraeve * Wansinck * Warnsinck * Welbedagt * Weltevreede * Weygertze * Wigboldij * Willockx * Winckelmolen * Winnepenninckx * de Wispelaere * Wissenraet *  Wittebroodt * de With * Wormsteeker * de Wreede * Wtenweerde * Wijcghel * Wijgh * van Wijngaerde * Wynia * Wijninckx * Ysbrandi * IJsebaert * IJspeert * IJzerdraat * IJzerkooper * Zagt * Zeelmaekers * Zeevenhooven * Zilverentand * Zoer * Zonligt * Zonnenschijn * Zonnerijck * Zoomerschoe * Zoonekynd * Zoovele * Zoudenbalch * Zijtregtop *

Terzijde 1/ Deze namen bestonden al voor 1811 en er zijn dus geen zogenoemde  protestnamen bij. Na 1811 mochten ze niet meer worden gemoderniseerd en zijn hier opgenomen wegens aparte spelling en dus goede datering. Maar er kunnen (helaas) ook namen van tijdelijke Vlaamse expats bij zijn - het Meertens noemt die niet apart. Voor naamswijziging zie Ongunstig?/Naamsverandering.

Terzijde 2/ dr. K.C. Nieuwenhuijsen onderzocht naar eigen zeggen grondig kronieken, oorkonden en stadsrekeningen op de Middeleeuwse naamgeving. Conclusie: in de 13de eeuw hebben de meeste bewoners van de Lage Landen een achternaam... 85 % van de mannen en 59 % van de vrouwen. En wel een latijnse... de gevestigde naamkundige opvatting dat erfelijke geslachtsnamen zich pas enkele eeuwen later verspreidden is een jammerlijke vergissing!

De auteur noemt o.a. als bewijs aangetroffen latijnse beroepsnamen met zijn vertaling: Aurifaber (goudsmid), Candelarus (kaarsenmaker), Canonicus (geestelijke), Capellanus (kapelaan), Carpentarius (timmerman), Cellarius (kelderknecht), Clericus (klerk), Cultellificer (messenmaker), Dapifero (misdienaar), Faber (handwerksman), Formator (molenaar), Gardianus (wachter), Monachus (monnik), Molendinarius (molenaar), Parchamentarius (perkamentmaker), Pellificis (bontwerker), Phisicus (arts), Piscatoris (visser), Pistoris (bakker), Plebanus (plebaan), Prepositoris (proost), Procuratoris (procureur), Sacerdotis (priester), Scabinus (schepen), Scultelus (rechter), Textoris (wever) en Vector (vrachtschipper).

Okee. Maar behalve de multi Faber met 6.083 naamdragers zijn ze allemaal uitgestorven. Omdat ze nooit bestonden als van vader op zoon doorgegeven geslachtsnamen. Alleen vermeld als beroep voor verduidelijking bij iemands toen gebruikelijke voornaam in zakelijke, in het latijn gestelde, stukken. Dat waren de enige die hij had onderzocht. Dus levert Nieuwenhuysen nepnieuws.